آیا ضرورت به خدمات صحی دارید؟
از کجا باید راهنمایی بخواهید
در صورت وقوع حادثه، ابتلا به مریضی شدید یا بروز حوادث جدی دیگر، با نمبر واقعات عاجل صحی 113 به تماس شوید. بسیاری از مردم نگران این هستند که مزاحم باشند، اما بهتر این است که بیشتر از یکبار تماس بگیرید تا یکبار .
اگر به رسیدگی فوری ضرورت داشتید و داکتر عمومی به دسترس نبود، با سرویس واقعات عاجل صحی (legevakt) به تماس شوید. سرویس واقعات عاجل صحی در هر ساعت از شبانه روز فعال است.
اگر در ساعات اداری ضرورت به کمک داشتید، ابتدا با داکتر عمومی خود به تماس شوید.
نمبر تلیفون سرویس واقعات عاجل صحی ناروی (+47) 116 117 است. اگر با این نمبر به تماس شوید، تماس شما با نزدیک ترین مرکز خدمات واقعات عاجل صحی برقرار میشود.
داکتر یا GP (fastlege) معمولاً اولین شخصی است که به مشکلات صحی شما رسیدگی میکند.
همه اشخاص ساکن مناطق شهری ناروی که نام آنها در دفتر ملی ثبت احوال ناروی ثبت شده است، حق داشتن GP را دارند. اشخاص دارای نمبر "D"، بجز در موارد محدود، حق داشتن GP ندارند.
GP فرزندان شما، تا قبل از سن 16 سالگی آنها، همان GP شما خواهد بود.
برای گرفتن وقت ملاقات از GP، باید اجرت استفاده کنندۀ (egenandel) را پرداخت کنید. این مبلغ به نوعیت خدمت داکتر تعلق دارد، ولی اغلباً از 150 الی 375 کرون ناروی میباشد.
اگر بخواهید GP پیدا کنید یا GP خود را تغییر بدهید، باید این کار را در قسمت سرویس تغییر GP در Helsenorge انجام بدهید.
GP در کدام موارد میتواند به شما کمک کند
برای تداوی بیشتر مشکلات جسمی و روانی میتوانید به GP مراجعه کنید. GP وضعیت شما را ارزیابی میکند و، در صورت ضرورت، به شما در حصۀ رفع مشکل کمک میکند. GP همچنین میتواند کارهایی مانند معاینات ساده، تجویز دوا و صدور تصدیق رخصتی مریضی (sykemelding) (اگر به دلیل مریضی قادر به کار کردن نباشید) را انجام بدهد.
در صورت ضرورت، GP میتواند شما را به یک متخصص، مثلاً روانشناس، ارجاع دهد یا شما را برای دریافت معاینات یا تداوی تخصصی به شفاخانه معرفی کند.
بسیاری از GP ها خدمات خود را از طریق Helsenorge ارائه میکنند. برای مشاهده معلومات تماس GP خود وارد سیستم شوید و ببینید GP شما چه خدماتی را از طریق Helsenorge ارائه میکند.
همه کارکنان بخش خدمات صحی ناروی مکلف به رعایت اصل محرمانگی هستند. یعنی معلومات شخصی شما فقط به آن عده از کارشناسان صحی که در حال حاضر یا در آینده مسئول تداوی شما هستند یا خواهند بود، انتقال داده میشود.
ضرورتی ندارد که نگران انتقال معلومات خود به کارشناسان صحی باشید. به هر اندازه که آنها معلومات بیشتری در اختیار داشته باشند، بهتر میتوانند به شما کمک کنند.
در مواقعی که جان و صحت اشخاص در معرض خطر باشد، کارکنان خدمات صحی میتوانند اصل محرمانگی را نقض کنند.
معلومات مربوط به وضع صحی، مریضی و تداوی شما به لسان قابل فهم به شما ارائه میشود. اگر فهمیدن و گفتگو به لسان ناروژی برای شما سخت است، میتوانید از ترجمان لسان مربوطۀ خود استفاده کنید.
آیا قرار است به شفاخانه یا متخصص مراجعه کنید؟
تداوی در شفاخانه یا معاینه خانه متخصص
اگر GP شما قادر به ارائه خدمات معاینه یا تداوی موردضرورت شما نباشد، باید شما را ارجاع (henvisning) بدهد. ارجاع به این معنا است که GP شما تایید میکند که شما به یک معاینه دقیق تر در شفاخانه یا معاینه خانه داکتر متخصص (spesialist) ضرورت دارید.
روانشناس، داکتر دندان، کارشناس بینایی سنجی، کارشناس تداوی دستی و کارشناس کایروپراکتیک نیز میتواند مریضان را برای ارزیابی و تداوی به متخصصین بخش خود رجعت بدهد. نرس قابله میتواند مریض را برای معاینات لابراتواری ارجاع دهد.
شفاخانه یا متخصص قبول کنندۀ ارجاع باید در جریان 10 روز تصمیم بگیرد که آیا شما واجد شرلیط دریافت خدمات معاینه یا تداوی هستید یا نخیر. در شرایط ایمرجنسی، ضرورت به ارجاع نیست.
اگر واجدشرایط دریافت تداوی تشخیص داده شوید، باید صبر کنید تا برای شما وقت ملاقات صادر شود. فرا رسیدن وقت ملاقات برای معاینه یا تداوی ممکن است از چند روز الی چند ماه طول بکشد.
اگر مشخص شود که شما صلاحیت دریافت خدمات صحی تخصصی را دارید، میتوانید تصمیم بگیرید که این خدمات را در کدام مرکز دریافت کنید.
شما میتوانید یک مرکز صحی عمومی یا یک مرکز صحی خصوصی را که با داکتر عمومی قرارداد دارد، انتخاب کنید.
همچنین، میتوانید تصمیم بگیرید که همه خدمات صحی خود یا قسمتی از آن را در مرکز صحی در یک مکان دیگری دریافت کنید. مثلاً، میتوانید خدمت ارزیابی را در یک مرکز، جراحی را در مرکز دیگر و خدمات توانمندسازی را در یک مرکز متفاوت دریافت کنید.
اگر در حصۀ انتخاب مرکز صحی به راهنمایی ضرورت داشتید، با GP خود مشورت کنید یا با Veiledning Helsenorge با نمبر 23 32 70 00 به تماس شوید.
تغییر دادن مرکز صحی
در جریان مدتی که در لست انتظار قرار دارید، میتوانید مرکز صحی خود را تغییر بدهید. در این صورت، شما باید با مرکزی که در لست انتظار تداوی آن قرار دارید به تماس شوید و از آنها بخواهید که شما را به مرکز صحی موردنظر شما معرفی کنند.
شما حق دارید که نوعیت تداوی خود را انتخاب کنید. این حق را حق تصمیم گیری مشترک (samvalg) مینامند؛ یعنی شما به کمک متخصص صحی درباره خدمات صحی خود تصمیم میگیرید.
در پروسۀ تصمیم گیری مشترک، معلومات مربوط به امتیازات و معایب انتخاب های مختلف تداوی و معاینه، به شما ارائه میشود. شما میتوانید این انتخاب ها را بر اساس اولویت های خود مقایسه و ارزیابی کنید. کارشناسان صحی در این پروسه همراه شما خواهند بود.
البته، شما میتوانید تصمیم گیری را به کارشناسان صحی یا اقارب خود واگذار کنید.
مصارف خدمات صحی
خدمات صحی چی هزینه ای دارد؟
منحیث یک شخص کلانسال، شما باید یک مبلغ معین (egenandel) را بخاطر خدمات صحی عمومی پرداخت کنید.
بسیاری از داکتران، مانند داکتران عقلی عصبی و روانشناسان، با بخش عمومی قرارداد دارند. یعنی شما سهم مربوط به استفاده کننده را میپردازید و باقیمانده هزینه را بخش عمومی پرداخت میکند. بهتر است قبل از قبل درباره پرداخت ها و هزینه ها با ارائه دهنده خدمات صحی خود مشورت کنید.
مراقبت های دوره بستری در شفاخانه رایگان است. البته، اگر به کلینیک سرپایی (poliklinikk) شفاخانه مراجعه کنید، باید اجرت استفاده کننده را بپردازید.کارت معافیت
اگر مبلغ پرداختی شما بخاطر اجرت استفاده کننده در سال 2024 از 3165 کرون ناروی بیشتر شود، به شما کارت معافیت (frikort) داده میشود. بعد از دریافت کارت معافیت، الی ختم سال از پرداخت اجرت استفاده کننده معاف میشوید.
کارت معافیت را میتوانید در قسمت "Frikort og egenandeler" از Helsenorge پیدا کنید. شما میتوانید از صفحه کارت معافیت دیجیتلی عکس بگیرید یا نامه رای معافیت را چاپ کنید.اگر قادر به پرداخت اجرت استفاده کننده نیستید، میتوانید از خدمات کمکی استفاده کنید.
اگر خدمات صحی را در مرکز صحی خصوصی که با بخش عمومی قرارداد ندارد دریافت کنید، باید همه مصارف را خودتان بپردازید.
برای این که بدانید آیا مرکز صحی موردنظر شما قادر به ارائه خدمات عمومی هست یا نخیر، قبل از قبل با آنها به تماس شوید.
پرداخت هزینه داکتر دندان
اشخاص کلانتر از 18 سال سن باید هزینه داکتر دندان را خودشان پرداخت کنند. البته استثناهایی، مثلاً در مورد بعضی مریضی های دندان وجود دارد. از داکتر دندان خود بپرسید که آیا واجدشرایط جبران هزینه قسمتی از تداوی هستید یا نخیر.
اگر در همان سالی که ضرورت به تداوی پیدا میکنید در دورۀ سنی 19 الی 24 ساله باشید، شاید بتوانید تداوی های داکتر دندان را با هزینه کمتری نسبت به خدمات داکتر دندان عمومی دریافت کنید.
در صورت رفت وآمد به/از یک مرکز خاص برای دریافت تداوی تحت پوشش بخش عمومی، میتوانید از کمک مالی مستفید شوید. در مجموع، کمک مالی مربوط به سفر مریض بر اساس مبلغ ثابت بعوض هر کیلومتر (نرخ استندرد)، صرف نظر از واسطۀ نقلیه، پرداخت میشود. درخواست کمک مالی را میتوانید در ختم سفر ارائه کنید. امکان ارائه درخواست آنلاین در Helsenorge یا استفاده از نامه درخواستی کاغذی وجود دارد.
اگر، به دلایل معالجوی یا ترافیکی، نتوانید خودتان وسایط سفر را فراهم کنید، شاید بتوانید از امتیاز سفر مریضان واجدشرایط (rekvirert reise) استفاده کنید. در این صورت، Pasientreiser ("سفر مریض") امکانات سفر شما را فراهم میکند و برای شما واسطۀ نقلیه انتخاب میکند. در این حالت، ممکن است کمی منتظر بمانید و یکجای با چندین مریض دیگر همسفر شوید.
برای دریافت راهنمایی در زمینه ارائه درخواست کمک مالی، یا پرسیدن سوالات مربوط به سفر مریض، میتوانید با نمبر 05515 با Pasientreiser به تماس شوید.
"برنامه بیمه ملی" (Folketrygden) قسمت مهمی از دولت رفاه ناروی است که با هدف تضمین امنیت مالی ساکنان آن در مراحل مختلف زندگی اجرا میشود. این پروگرام برای ارائه حمایت مالی در دوران مریضی، ازکارافتادگی، حاملگی و وضع حمل، بیکاری، کهنسالی، وافیات و از دست رفتن منبع عایداتی، طراحی شده است.
در ناروی، شما بعد از سکونت و پرداخت مالیات به دولت، به شکل اتوماتیک عضو "برنامه بیمه ملی" میشوید. برای عضویت در این برنامه، باید حداقل 12 ماه در ناروی ساکن بوده باشید.
اگر، حتی به مدت کوتاه، از ناروی دور شوید، ممکن است عضویت شما در "برنامه بیمه ملی" باطل شود. اگر قصد دارید به مدت طولانی خارج از کشور بمانید، مهم است که با قوانین مربوطه آشنا شوید.
کار و مریضی
در ناروی، پلان های حمایتی مختلفی برای تضمین عایدات اشخاص، در دوران بیکاری ناشی از مریضی یا صدمه، تطبیق میشود.
اگر به مراقبت ضرورت پیدا کنید، مخارج معالجوی شما زیاد شود، یا اگر به وسایل و امکانات کمکی ضرورت پیدا کنید، میتوانید از خدمات حمایتی مستفید شوید.
حمایت هایی که به شما تعلق میگیرد، به وضعیت شما بستگی دارد. معلومات بیشتر درباره حمایت ملی مربوط با وضعیت خود را میتوانید در ویبسایت NAV پیدا کنید: Helse og sykdom (nav.no).
حاملگی، جلوگیری از حاملگی و سقط جنین
آیا حامله هستید؟
تمامی خدمات صحی مخصوص زنان در دوره حاملگی و وضع حمل رایگان است. وضع حمل در شفاخانه نیز رایگان میباشد.
بعد از باخبر شدن از حاملگی خود، با مرکز صحی عمومی (helsestasjon) محلی یا GP خود به تماس شوید و برای معاینات تعقیبی در دوره حاملگی پلانگذاری کنید.
در دوره حاملگی، 9 مرتبه وقت ملاقات به شما داده میشود. اینها شامل تشخیص قبل از وضع حمل ذریعۀ معاینه اولتراساوند در جریان هفته های 11 و 13 (+6 روز) و همچنین اولتراسوند در جریان هفته های 17 و 19 است.
بعد از وضع حمل، وضعیت شما و نوزاد در مرکز صحی عمومی محلی ارزیابی میشود.
درباره این که با چه کسی باید به تماس شوید، این کار را چی قسم انجام بدهید، و برای وضع حمل به کجا مراجعه کنید، با داکتر یا نرس قابله مشورت کنید. زمان احتمالی وضع حمل را حتماً به قسمت نسائی ولادی خبر بدهید. نمبر تلیفون بخش نسائی ولادی را میتوانید در ویبسایت شفاخانه پیدا کنید.
ویدیوهایی درباره حاملگی، وضع حمل و دوره بعد از-وضع حمل
ویدئوهای آموزشی درباره حاملگی، وضع حمل و دوره بعد از-وضع حمل را تماشا کنید.
غذای طفل و تغذیه با شیر مادر
بعد از ولادت نوزاد، ممکن است سوالات بسیاری درباره غذا و تغذیه نوزاد در ذهن شما شکل بگیرد. آیا درباره تغذیه با شیر مادر، شیرخشک یا غذای جامد سوالی دارید؟ اینجا میتوانید ویدیوهای مربوط به توصیه ها و راهنمایی های مربوطه را مشاهده کنید.
جلوگیری از حاملگی و سقط جنین
از بین روش های جلوگیری از حاملگی، فقط کاندوم، هم از انتقال عفونت های مقاربتی و هم از حاملگی جلوگیری میکند. از اینجا میتوانید کاندوم رایگان سفارش بدهید.
اشخاص کمتر از 22 سال سن میتوانند از کمک مالی برای تامین تمام یا قسمتی از هزینه های جلوگیری از حاملگی استفاده کنند.
برای تعیین مناسب ترین روش جلوگیری از حاملگی، باید به این نکات توجه کنید:
- روش جلوگیری از حاملگی چی قسم است
- چقدر مصئون است
- چقدر هزینه دارد
- تا چی مدت موثر است
- عوارض جانبی آن چی است
الی هفته 12 حاملگی میتوانید درباره سقط جنین تصمیم گیری کنید. این تعداد هفته از اولین روز آخرین دوره قاعدگی شما محاسبه شده است.
سقط جنین برای همه ساکنان ناروی رایگان است.
روش های سقط جنین
برای خاتمه دادن به حاملگی، دو روش وجود دارد: سقط جنین با جراحی یا ذریعۀ دوا.
آیا به راهنمایی و مشاوره ضرورت دارید؟
تصمیم گیری درباره تداوم حاملگی یا پایان دادن به آن ممکن است سخت باشد. اگر به مشاوره ضرورت داشته باشید، میتوانید با Amathea، که سرویس رایگان مشاوره دولتی است، به تماس شوید.
اطفال و نوجوانان
خدمات صحی مخصوص اطفال و نوجوانان
اطفال کمتر از 16 سال سن، ضرورتی به پرداخت هزینه خدمات صحی دریافتی از بخش عمومی ندارند.
اطفال و نوجوانان کمتر از 18 سال سن میتوانند از خدمات داکتر دندان رایگان در کلینیک های عمومی مستفید شوند. البته بریس دندان (ارتودنسی) از این قاعده مستثنی است.
گروه های دیگر، مانند بعضی جوانان کلانتر از 18 سال سن، ممکن است بتوانند از تداوی داکتر دندان رایگان یا ارزان قیمت استفاده کنند.
مراکز صحی عمومی مخصوص اطفال 0-5 ساله
مراکز صحی عمومی مخصوص اطفال 0-5 ساله به ارائه خدمات رایگان به اطفال و والدین ساکن شهرها میپردازند. در مرکز صحی عمومی، میتوانید از نرس، داکتر و کارشناس فیزیوتراپی مشاوره و راهنمایی بگیرید.
از زمان تولد فرزند الی ورود فرزند به مکتب، 14 مرتبه به شما تخصیص داده میشود. در مرکز صحی عمومی، خدماتی مانند معاینه، زرق واکسین از طریق "پروگرام واکسیناسیون اطفال"، و اطلاع رسانی درباره مسائل مختلف ارائه میشود.
در هر زمان، حتی خارج از زمان نوبت های اعلام شده، میتوانید با مرکز صحی عمومی به تماس شوید یا به آن مراجعه کنید. معلومات تماس مرکز صحی عمومی باید در ویبسایت شاروالی ثبت شود.
خدمات صحی مکتب
خدمات صحی مکتب برای همه متعلمین سطح ابتدائیه، متوسطه اول و متوسطه دوم رایگان است.
خدمات صحی مکتب شامل چکاپ منظم صحی، معاینه و واکسیناسیون میشود. در صورت ضرورت میتوانید با مسئولین مربوط به تماس شوید.
مرکز صحی عمومی مخصوص جوانان
مرکز صحی عمومی مخصوص جوانان (Helsestasjon for ungdom ،HFU) به ارائه خدمات صحی رایگان به اشخاص 12 الی 20 ساله میپردازد. همچنین تعدادی از این مراکز صحی به اشخاص کمتر از 25 سال سن، خدمات ارائه میکنند.
در HFU، میتوانید از نرس یا داکتر، مشاوره و راهنمایی بگیرید. در بعضی مراکز نرس قابله و روانشناس نیز موجود میباشد.
در HFU، میتوانید درباره مسائلی مانند صحت جسمی، جنسی و روانی مشاوره بگیرید. خدمات ارزیابی ابتلا به عفونت های مقاربتی و جلوگیری از حاملگی نیز در این مراکز ارائه میشود.
جهت کسب معلومات بیشتر و یافتن نزدیک ترین مرکز صحی عمومی، به ویبسایت شاروالی مراجعه کنید.
همه کارکنان خدمات صحی مکلف به رعایت اصل محرمانگی هستند؛ یعنی آنها نباید معلومات شما را به اختیار دیگران قرار بدهند.
اگر سن شما کمتر از 12 سال باشد، در بیشتر موارد یک نرس باید مراجعه شما به خدمات صحی مکتب را به همراه دلیل مراجعه به والدین تان اطلاع بدهد.
اگر در دورۀ سنی 12 الی 16 ساله هستید، میتوانید از کارکنان خدمات صحی بخواهید که معلومات شما را در اختیار والدین تان قرار ندهند. البته، اگر مشکل جدی وجود داشته باشد، ممکن است کارکنان خدمات صحی معلومات شما را با والدین تان شریک بسازند.
بعد از ورود به 16 سالگی، میتوانید انتخاب کنید که آیا ارتباطات مکاتبه ای شما با کارکنان خدمات صحی به اطلاع والدین تان برسد یا نخیر. این معلومات بدون اجازه (samtykke) شما در اختیار والدین تان قرار نمیگیرد.
بعضی اوقات، کارکنان خدمات صحی مکلف میشوند که معلومات شما را، حتی اگر سن شما بلندتر از 16 سال باشد، در اختیار والدین تان قرار دهند. این اتفاق زمانی واقع میشود که والدین شما برای انجام وظایف والدینی خود به معلومات شما ضرورت داشته باشند.
در موارد خاص، کارکنان خدمات صحی مجبور میشوند که معلومات شما را در اختیار نهادهایی مانند خدمات محافظت از اطفال یا پولیس قرار بدهند. این اتفاق زمانی واقع میشود که شما بخواهید جان خودتان یا دیگران را به خطر بیندازید، یا آشکارا در خانه در یک موقعیت سخت قرار گرفته باشید.
وجوانان 13 ساله و کلانتر میتوانند با MinID وارد Helsenorge شوند. در این سیستم معلومات نزدیکترین مرکز صحی عمومی مخصوص جوانان و نام GP شما ثبت شده است. در بعضی مناطق شهری، جوانان 13 ساله و کلانتر میتوانند برای مراجعه به نرس مکتب نوبت بگیرند. نرس میتواند معلومات مفیدی درباره خدمات صحی مکتب و مسائل صحت عمومی در اختیار شما قرار بدهد.
بعد از ورود به سن 12 سالگی، دسترسی والدین شما به معلومات صحی خصوصی شما در Helsenorge محدود میشود.
از سن 16 سالگی، میتوانید وارد Helsenorge شوید و با نرس، تماس دیجیتلی مصئون برقرار کنید. ورود به سیستم از طریق BankID، Buypass یا Commfides ممکن میباشد. والدین تان دیگر به معلومات شما در Helsenorge دسترسی نخواهند داشت. در آن دوران میتوانید شخصاً از Helsenorge استفاده کنید یا به والدین تان نیز اجازه بدهید که همراه با شما به Helsenorge دسترسی داشته باشند.
صحت روانی
صحت روانی
مساله صحت شخص به دو بخش جسمی و روانی تقسیم میشود. صحت جسم و صحت روانی ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و بالای یکدیگر تاثیر میگذارند.
صحت جسمی شامل وضعیت اندام های بدن است. صحت روانی شامل افکار و عواطف، احساس شما نسبت به خودتان، و رفتار شما در ساحۀ روابط شخصی و زندگی روزانه است.
صحت روانی مطلوب را میتوان ذریعۀ احساس رضایت از زندگی، داشتن حس تعلق و معنا در زندگی، و داشتن توانایی مقابله با مشکلات احتمالی تشریح کرد.
وجود مشکل در زندگی نورمال است
وضعیت روانی شما ممکن است در یک روز نسبت به روز دیگر و با گذشت زمان تغییر کند. در مورد بیشتر اشخاص، وضعیت صحت روانی در جریان زندگی تغییر میکند. وجود مشکلات روانی بعضی اوقات لزوماً به معنای مصابیت به ضعف روانی یا اختلال روانی نیست.
از مشکلات نورمال در زندگی روازنه میتوان به این موارد اشاره کرد:
- نگرانی های شدید یا دوامدار
- احساس افسردگی یا اندوه
- احساس تنش و اضطراب
- احساس تنهایی
- مشکلات خواب.
در شرایط سخت، شاید گفتگو با دیگران درباره احساسات تان بتواند به شما کمک کند. طرح کردن مشکلات اغلباً قدم نخست در مسیر بهتر شدن است. اغلب، شاید گفتگو با آشنایان، مثلاً دوستان یا اقارب، یا با اشخاص مورد اعتماد، مثلاً همکاران یا استاد، کافی باشد.
اگر افکار، احساسات یا رفتار شما باعث مختل شدن روابط با دوستان یا اقارب شود، یا شما را از پرداختن به کارهای زندگی روزمره باز بدارد، و شما حس کنید که شخصاً توانایی مقابله با این وضعیت را ندارید، باید از دیگران کمک بخواهید.
بعضی اوقات احساسات روانی ما باعث ایجاد عکس العمل های فزیکی میشود. بنابراین، اگر مکرراً دچار سردرد یا درد معده شوید، یا اگر بمدت طولانی دچار مشکل خواب شوید، باید از دیگران کمک بگیرید.
آیا در حصۀ صحت روانی به کمک ضرورت دارید؟
میتوانید از GP، نرس، مرکز صحی عمومی یا بخش واقعات عاجل صحی (ایمرجنسی) کمک بخواهید. داکتر میتواند، در صورت ضرورت، شما را به روانشناس ارجاع بدهد.
در بسیاری از مناطق شهری، خدمات سطح پایین مانند مراقبت عاجل صحت روانی، ارائه میشود. جهت کسب معلومات درباره مراکز صحی نزدیک خودتان، به ویبسایت شاروالی مراجعه کنید.
آیا علاقه مند هستید با دیگران صحبت کنید؟
اگر بخواهید با دیگران صحبت کنید، باید بدانید که این امکان در مراکز زیادی برای شما فراهم شده است.
اگر بخواهید افکار و احساسات آزاردهنده خود را مطرح کنید، یا از خدمات مشاوره و حمایت استفاده کنید، میتوانید با منابع ذیل به تماس شوید:
- خط راهنمای Mental Helse(صحت روانی): 116 123
- Kirkens SOS: 22 40 00 40
- خط راهنمای ایمرجنسی مخصوص اطفال و نوجوانان: 116 111
- Kors på halsen(صلیب سرخ)
در ویبسایت sidetmedord.no یا soschat.no امکان گفتگوی متنی برای شما فراهم شده است.
این خطوط راهنما و امکانات گفتگوی متنی در همه ساعات شبانه روز فعال میباشند و شما میتوانید به شکل کاملاً ناشناس از آنها استفاده کنید.
اگر به کمک عاجل ضرورت داشتید، با سرویس واقعات عاجل صحی با نمبر 116 117 یا ایمرجنسی با نمبر 113 به تماس شوید.
اگر دچار افکار خودکشی شوید، چه باید بکنید؟
بسیاری از اشخاص در زندگی خود دچار افکار خودکشی میشوند. دلایل ایجاد این مشکل اغلب پیچیده است. افکار خودکشی ممکن است ناشی از تنش های زندگی، مانند مشکلات رابطه ای، اختلافات، مریضی، مسائل کاری، مشکلات مالی، مشکلات روانی یا اختلالات روانی، مانند افسردگی، باشد.
گفتگو با دیگران درباره افکار خودکشی شاید سخت باشد. ممکن است احساس درماندگی کنید و حس کنید که راهکاری برای مشکلات شما وجود ندارد.
اگر احساس کنید که شرایط شما تحمل ناپذیر است، بهتر است احساس خود را با دیگران شریک بسازید. با اشخاص مورد اعتماد، مانند اقارب، دوستان صمیمی، داکتر، نرس مکتب یا نرس صحی، استاد، روحانی یا کشیش، صحبت کنید. اگر بخواهید مشکلات خود را به شکل ناشناس با دیگران شریک بسازید، میتوانید از خط راهنما یا سرویس گفتگوی متنی استفاده کنید. گفتگو با دیگران میتواند به شما در حصۀ پیداکردن یک راهکار برای مشکلات کمک کند. این اولین قدم از پروسۀ یافتن دلیل مشکل است.
اگر افکار شما بسیار آزاردهنده باشد و شما حس کنید که ممکن است به خودتان صدمه بزنید یا جان خودتان را به خطر بیندازید، بهتر است با 113 به تماس شوید. بعد از برقراری تماس، بلافاصله از خدمات کمکی مستفید میشود و اشخاصی که با شما صحبت میکنند به شما اطمینان میدهند که همچنان در کنار شما خواهند ماند.
اگر حس کنید که یک شخص دچار افکار خودکشی شده است، چه باید بکنید؟
اگر حس کنید که هریک از آشنایان شما احتمالاً دچار افکار خودکشی شده است، ضرور است که شجاعت به خرج بدهید و برای گفتگو درباره این مشکل پیش قدم شوید.
سوال کردن از دیگران درباره افکار خودکشی شاید سخت باشد. بسیاری از مردم فکر میکنند که گفتگو درباره افکار خودکشی ممکن است احتمال خودکشی را افزایش بدهد. این مفکوره صحیح نیست. هیچ شواهدی مبنی بر اثبات خطرناک بودن گفتگو درباره افکار خودکشی، یا تاثیر این گفتگو بالای تقویت افکار خودکشی وجود ندارد.
اگر کسی به شما بگوید که به فکر خودکشی افتاده است، باید موضوع را جدی بگیرید. شنیدن صحبت های شخص دچار افکار خودکشی مهم ترین کاری است که میتوانید انجام بدهید. به شخص اجازه دهید که افکار خود را آزادانه با شما شریک بسازد.
افکار خودکشی اغلب سبب ایجاد حس تنهایی و در نتیجه حس درماندگی میشود. ضرور است که از قضاوت خودداری کنید و در عوض حوصله مند، دلسوز و کمک کننده باشید.
قرار گرفتن در میانه بحران ممکن است ذهن شخص را کاملاً مشغول کند. از طریق تماس با شخص دچار افکار خودکشی و ارائه پیشنهاد همراهی کردن تا معاینه خانه GP، سرویس واقعات عاجل صحی یا دیگر مراکز صحی، میتوانید به آن شخص کمک کنید. اگر دچار تردید باشید، میتوانید با سرویس واقعات عاجل صحی یا GP خود به تماس شوید و مشاوره و راهنمایی بخواهید.
اگر فکر میکنید که ممکن است یک شخص مرتکب خودکشی شود، با 113 به تماس شوید.
آیا جزو اقارب شخص هستید؟
اگر کسی در خانواده شما به مریضی مزمن دچار باشد، نوع خدماتی که به او ارائه میشود ممکن است تاثیر چشمگیری بالای اقارب نزدیک و خویشاوندان بگذارد. البته، صحت شما نیز مهم است و ضرور است که قبل از شدت یافتن مشکل، برای دریافت راهنمایی و مشاوره اقدام کنید.
اعضای خانواده
آن دسته از اعضای خانواده که وظایف سنگین مراقبت را بر عهده میگیرند، ممکن است بتوانند از فرصت استراحت یا کمک های دیگر برخوردار شوند.
شاروالی میتواند کمک های زیر را به شما ارائه کند:
- راهنمایی و تعلیم
- فرصت استراحت
- کمک مالی مخصوص مراقبت کنندگان (omsorgsstønad)
اشخاص زیر برای استفاده از فرصت استراحت در اولویت قرار دارند:
- پدر/مادر طفل دارای نیازمندی های خاص
- همسر یا شریک جنسی شخص دارای نیازمندی های مراقبتی شدید
شما ممکن است بتوانید از خدمات حمایتی مستفید شوید، اگر:
- هر ماه ساعات بسیاری را مصروف انجام وظایف مراقبتی کنید
- مراقبت کردن باعث تحمیل فشار جسمی یا روحی بالای شما شود
- وظایف مراقبتی باعث بیدار ماندن یا بیدار شدن مکرر شما در جریان شب شود
برای دریافت کمک، میتوانید با شاروالی به تماس شوید. هم شخص دریافت کنندۀ مراقبت و هم شخص ارائه دهنده مراقبت میتواند خواستار دریافت کمک شود. معلومات مربوط به روش ارائه درخواست را میتوانید در ویبسایت شاروالی یا از طریق تماس با شاروالی دریافت کنید.
شما میتوانید به نمایندگی از طرف دیگران، مثلاً برای تعقیب معلومات صحی آنان، از خدمات Helsenorge استفاده کنید.
شما میتوانید نمایندگی اشخاص ذیل را بر عهده بگیرید:
- اشخاصی که، از طریق ویبسایت Helsenorge یا درخواست نامه کاغذی، اجازۀ دسترسی به معلومات خود را به شما داده اند
- فرزندان کمتر از 16 سال شما، که مسئولیت والدینی آنها را بر عهده دارید
- اشخاصی که قادر به اعلام رضایت خود نیستند و شما از اختیار نمایندگی آنان برخوردارید
صرف نظر از این که به نمایندگی از طرف کدام شخص از خدمات Helsenorge استفاده کنید، سطح دسترسی شما به معلومات از سطح دسترسی خود شخص بیشتر نخواهد بود. همچنین، شما مجاز به استفاده از خدماتی که به آنان تعلق نمیگیرد یا علاقه مند به استفاده از آنها نیستند، نخواهید بود.
فقط اشخاص 16 ساله یا کلانتر میتوانند شخص دیگری را به عنوان نماینده خود برای استفاده از خدمات Helsenorge تعیین کنند. فقط اشخاص کلانتر از 18 سال سن میتوانند نمایندگی دیگران را بپذیرند.
هم شخص صادرکننده جواز و هم شخص دریافت کنندۀ جواز میتوانند این اجازه را در هر زمان باطل کند.
دادن اجازه دسترسی به معلومات شخصی به دیگران، در مواردی که یک اتفاق ناگهانی واقع میشود، میتواند به نفع شما باشد.
از قسمت معلومات تماس شما در Helsenorge میتوانید وارد سیستم شوید و نام نماینده خود را ثبت کنید و روش دسترسی به نماینده را مشخص نمایید.
روش ارائه خدمات صحی در ناروی
ساختار خدمات صحی در ناروی به این شکل است
اگر مریض شوید یا به خدمات صحی ضرورت پیدا کنید، باید ابتدا با خدمات صحی اولیه (primærhelsetjenesten) به تماس شوید. معمولاً، GP، سرویس واقعات عاجل صحی یا مرکز صحی عمومی، اولین قدمه مرجع تماس شما خواهد بود.
ارائه این خدمات صحی بر عهده شاروالی است. به همین دلیل، خدمات صحی اولیه را "خدمات صحی و مراقبت شهری" نیز مینامند.
"خدمات صحی و مراقبت شهری" شامل اجزای زیر است:
- داکتر عمومی (GP)
- مرکز صحی عمومی
- سرویس واقعات عاجل صحی
- آسایشگاه
- مراقبت در منزل
- خدمات سوء مصرف مواد مخدر
- کارشناس فیزیوتراپی
- کارشناس تداوی ذریعۀ کار
- آسیب شناس گفتار و لسان
- کارشناس کایروپراکتیک
- مرکز زندگی سالم (frisklivsentralen)
- داکتر دندان
اگر نیازمند معاینه یا تداوی تکمیلی شوید، GP یا "خدمات صحی شهری" شما را به مرکز خدمات صحی تخصصی (spesialisthelsetjenesten) ارجاع میدهد. مثلاً، شما ممکن است به شفاخانه یا معاینه خانه متخصص، مثلاً متخصص نسائی ولادی یا داکتر چشم، ارجاع داده شوید.
خدمات صحی تخصصی در ناروی به چهار منطقه تقسیم میشود:
- Helse Midt
- Helse Nord
- Helse Sør-Øst
- Helse Vest
خدمات صحی تخصصی شامل اجزای زیر است:
- شفاخانه
- کلینیک و مرکز تداوی سرپایی که خدمات صحی بدون بستر را به اشخاص ارائه میکند
- متخصص معالجوی (معروف به متخصص طرف قرارداد) که در یک بخش معالجوی خاص تخصص دارد
- لابراتوار و مرکز اشعه ایکسری
- موسسه بازیابی و توانمندسازی
- شفاخانه عقلی عصبی
- مرکز تداوی سوء مصرف مواد مخدر
اگر از کیفیت تداوی یا خدمات دریافتی ناراضی باشید، یا اگر درخواست شما برای استفاده از تداوی یا خدمات رد شود، حق شکایت برای شما محفوظ خواهد بود. اقارب شما نیز میتوانند برای شکایت اقدام کنند.
اعتراض به پروسۀ رسیدگی به شکایت و رای صادرشده
اگر تشخیص بدهید که داکتر، کارکنان شفاخانه، نرس مراقبت در منزل یا دیگران با شما یک رویۀ مناسب نداشته اند، میتوانید شکایت کنید.
همچنین، میتوانید در حصۀ تصمیمی که با آن موافق نیستید، اعتراض کنید؛ مثلاً در مواقعی که درخواست شما برای تداوی یا ارجاع به متخصص رد میشود.
شما میتوانید شکایت یا اعتراض خود را به معاینه خانه داکتر، شفاخانه یا مرکز صحی که از کارکرد او/آن ناراضی هستید، ارسال کنید. اگر دستیابی به توافق یا رفع اختلاف ممکن نباشد، اعتراض شما به شکل اتوماتیک به فرماندار کاونتی ارجاع داده میشود.شکایت از تخلف مسلکی و صدمات مربوط
اگر تشخیص بدهید که ضعف کارکرد مسلکی در زمینه تداوی یا مراقبت باعث ایجاد صدمه به شما شده است، میتوانید از فرماندار کاونتی بخواهید که یک دوسیه برای رسیدگی به این موضوع تشکیل بدهد.
در شرایطی میتوانید چنین کاری را انجام بدهید که:
- تداوی نامناسب به شما ارائه شده باشد
- دوای نامناسب یا مقدار نامناسب دوا به شما داده شده باشد، یا شما دچار عوارض جانبی دوا شده باشید
- شما زودتر از موعد از مرکز صحی ترخیص شده باشید
- از کیفیت مراقبت دریافتی ناراضی باشید
اگر به دلیل کیفیت ضعیف یا نامناسب تداوی در مرکز خدمات صحی دچار آسیب شوید، میتوانید درخواست جبران خسارت کنید. درخواست جبران خسارت را در حالتی میتوان ارائه کرد که صدمه واردشده به شخص، شدید و دائمی باشد، یا منجر به خسارت مالی زیاد شده باشد. در این صورت، درخواست جبران خسارت را میتوانید به "سیستم جبران خسارت مریضان ناروی" Norsk pasientskadeerstatning (NPE) ارائه کنید.
شکایت از کیفیت خدمات صحی در خارج از کشور
فقط در صورتی میتوانید از کیفیت خدمات صحی ارائه شده در خارج از کشور شکایت کنید که این خدمات را از طریق قرارداد منعقد شده فیمابین خدمات صحی ناروی و ارائه دهنده خدمات صحی مربوط دریافت کرده باشید. مثلاً، دریافت خدمات صحی بر اساس ضمانت لست انتظار در خارج از کشور، یا فقدان متخصص واجدشرایط کافی در ناروی ممکن است چنین شرایطی را ایجاد کند.
اگر خدمات صحی را به خواست خود در خارج از کشور دریافت کرده باشید، حق شکایت یا مطالبه جبران خسارت از شما سلب میشود.
شکایت در حصۀ تداوی داکتر دندان
اگر کیفیت تداوی داکتر دندان را نامناسب تشخیص میدهید، حق ارائه شکایت برای شما محفوظ خواهد بود. در مورد مرجع رسیدگی به شکایت، از معاینه خانه دندان داکتر سوال کنید.
نماینده مجاز
اگر عضو خانواده یا نماینده مجاز تشخیص بدهد که حقوق وی نقض شده است، میتواند یک شکایت طرح کند. شما میتوانید به نمایندگی از طرف دوستان یا اقاربی که خودشان قادر به طرح شکایت نیستند، شکایت کنید. اگر بخواهید به نمایندگی از طرف مریض یک شکایت طرح کنید، معمولاً باید از او اجازه بگیرید.
در حصۀ طرح شکایت ضرورت به راهنمایی دارید؟
برای دریافت راهنمایی در مورد طرح شکایت، میتوانید با "کمیسیون خدمات صحی و اجتماعی"(Pasient- og brukerombudet) به تماس شوید. این کمیسیون میتواند به شما درباره حقوق قانونی و کارهایی که باید انجام دهید، مشاوره بدهد. آنها میتوانند شما را در حصۀ نوشتن شکایت نیز راهنمایی کنند.