Leago njuoska mielki doarvái vai mánná gallána?
Jo, eatnasiidda lea njuoska mielki (dat vuosttaš fiskesivnnat mielki) doarvái mánnái dan vuosttaš (2-4) beaivvi dassážii go čižžemielki “boahtigoahtá”. Njuoska mielki boahtá unnán ain hávális, ja dađistaga ráhkaduvvo ain ođđa. Danne lea dehálaš ahte mánná beassá njammat nu dávjá go fal háliida. Dađi dávjjit mánná njammá, dađi eanet mielkki oažžu mánná, dađi eanet mielkki du rumaš ráhkada. Lea hui dábálaš ahte njuoratmánát njammet 8-12 geardde jándoris, ja muhtimin vel dávjjit.
Njuoska mielkkis leat valjit biebmoávdnasat, immunsuodjaleaddji ávdnasat ja eará ávdnasat mat galget veahkehit láddadit máná čoali.
Leango báddon ja maid dagan?
Lea dábálaš báddot daid vuosttaš beivviid riegádahttima maŋŋá. Sivvan dasa lea ahte boahtá eanet varra čižžegođđosii ja de bohtanit čiččit. Čižži bávččaga ja lea čavggas. Mánnái sáhttá leat váttis váldit čičči. Go lea báddon de dat dábálepmosit buorrána moatti beaivvis. Eat dieđe mo dan galgá dálkkodit, muhto sáhttá leat ávki jus mánná njammá dávjá ja váldá čičči bures. Jus čižži lea nu báddon ahte mánná ii nagot albma láhkai váldit čičči, sáhttá liekkas (riššu) ja gieđain bahčit dipmadit čičči. Geahččal deaddit čižžeoaivvi birra (Cotterman vuohki). Dat sáhttá váidudahttit bohtaneami. Jus mánná ii hálit njammat, dahje ii darvvit čičči, de sáhtát bahčit gieđain. Báddot ii leat seammago čárdnat, go lea čárdnan de lea čižži devdojuvvon milkkiin. Báddon sulastahttá čižževuolšši. Go lea báddon de ii galgga antibiotikain dálkkodit.
Man dávjá ja man guhká galggan bumpet vai mielkeráhkadeapmi boahtá johtui?
Muhtin njuoratmánát eai beasa njammat čičči álggorájis, ja don fertet gieđain bohčit čičči dahje bumpet vai mielkeráhkadeapmi boahtá johtui. Vuosttaš beivviid boahtá dábálaččat mielki unnánaččaid. Sáhttá leat buorre gieđain bohčit mielkki, vai oaččut juohke mielkegoaikkanasa.
Juogo don božát gieđain čičči dahje bumpet, de berret dan dahkat unnimusat gávcci geardde jándoris, 10-15 minuhta goappáge čičči, dassážii go dus lea buorre mielkeráhkadeapmi. Go mielkeráhkadeapmi lassána, sáhtát heivehit man dávjá ja man guhká bumpet ja dan ektui man ollu mielki lea šaddagoahtán.
- Leago dus doarvái mánnái?
- Leago menddo ollu?
- Leago menddo unnán?
Go lea doarvái mielki šaddagoahtán de sáhtát unnidit 5-6 bumpemii jándoris, dahje unnidit bumpenáiggi 5-10 minuhttii goappáge čiččis.