Tensid
Tensid er samlenemninga på overflateaktive stoff.
Det finst forskjellige typar tensid. Desse kan delast i to hovudgrupper ut frå kva eigenskapar dei har.
- Anioniske, amfotære og non-ioniske tensid er lite farlege.
- Kationiske tensid kan vere giftige eller gi etseskade.
Anioniske, non-ioniske og amfotære tensid er lite farlege
Anioniske, amfotære og non-ioniske tensid er dei lite farlege tensida. Dei finst gjerne i produkt som:
- handsåpe
- sjampo
- handoppvaskmiddel
- reingjeringsmiddel til bruk i heimen
Det er generelt lite farleg å smake på slike produkt i små mengder.
Symptome ved lite farlege tensid
Ved svelging
- kvalme
- oppkast
- diaré
- magesmerter
Ved søl i auga
- svie
- smerte
- raudne
- i sjeldne tilfelle sår på hornhinna
Førstehjelp ved lite farlege tensid
Ved svelging
- Gi litt drikke.
- Sjå an heime viss det er svelgt ei lita mengd, og det er ingen eller lette symptom.
- Er det mistanke om at produktet har kome over i luftvegane (hoste), ta kontakt med lege.
- Er det svelgt større mengder, ta kontakt med Giftinformasjonen eller lege.
Ved søl i auga
- Skyl straks med rennande, lunka vatn.
- Kor lenge du bør skylje, avheng av produktet, sjå informasjon om produktet ditt i A-Å-lista.
- Kontakt Giftinformasjonen ved uvisse.
Kationiske tensid kan vere giftige og gi etseskadar
Kationiske tensid kan vere giftige og gi etseskadar. Dette er ei stor gruppe stoff, og det varierer kor giftige dei er. Kationiske tensid som er brukte i produkt som balsam og tøymjuknarar, er generelt lite farlege å smake på.
Produkt der kationiske tensid kan vere giftige og etsande for hud, auge og slimhinner:
- industrireingjeringsmiddel
- desinfeksjonsmiddel
- sopp- og algedreparar (kraftvask, husvask og liknande produkt)
Symptom ved forgifting med kationiske tensid
Ved svelging
Symptom som kan oppstå, varierer med kva slags kationisk tensid det er i produktet. Det kan oppstå alt frå lette mage- og tarmsymptom, til etseskadar og alvorlege symptom frå nervesystemet.
Ved sprut i auga
Symptom ved søl i auga vil variere med kva slags kationisk tensid det er i produktet. Det kan gi alt frå lett irritasjon til alvorlege etseskadar. Symptom kan vere:
- raudne
- svie
- tåreflod
- synsforstyrringar
Ved søl på huda
Symptom ved søl på hud vil variere med kva slags kationisk tensid det er brukt i produktet. Huda kan få frå ingen symptom til alvorlege etseskadar.
- raudne
- svie
- sår
Førstehjelp med kationiske tensid
Ved svelging
- Dersom barnet ditt har svelgt litt tøymjuknar eller balsam, gje drikke og sjå an situasjonen.
- Er det derimot svelgt meir enn ein liten smak, kontakt Giftinformasjonen for råd om vidare oppfølging.
Ved svelging av andre kationiske tensid er det fare for forgifting og etseskade
- Drikk 1 glas med vatn.
- Ikkje prøv å kaste opp.
- Kontakt lege eller ring Giftinformasjonen, 22 59 13 00 med ein gong for råd om vidare oppfølging.
- Ved alvorlege symptom, ring 113 (naudtelefon).
Ved sprut i auga
- Skyl straks med rennande, lunka vatn og mjuk stråle.
- Fjern kontaktlinser forsiktig med reine hender.
- Hald fram med skyljing utan opphald i 30 minutt, eller kontakt Giftinformasjonen for å få tilråding om skyljetid.
- Kontakt Giftinformasjonen for råd om du bør oppsøkje lege.
Ved søl på huda
- Vask huda godt med mild såpe til hud.
- Skyl straks med lunka, rennande vatn i 15–30 minutt.
- Kontakt Giftinformasjonen for råd om skyljetid, og om når det kan vere nødvendig å ta kontakt med lege.