Jak przebiega rozwój mowy u dzieci?
Dzieci komunikują się od urodzenia i mają wrodzoną zdolność do posługiwania się językiem.
Każde dziecko rozwija się we własnym tempie, dlatego też w rozwoju mowy u różnych dzieci obserwuje się duże różnice.
Rozwój mowy u dzieci odbywa się w różnych fazach, podczas kontaktu z innymi osobami.
0-6 miesięcy
Dzieci zaczynają gaworzyć już jako niemowlęta. Nawiązują kontakt wzrokowy, rozpoznają i wydają dźwięki, reagują na nie, jak również posługują się mimiką twarzy.
6-12 miesięcy
Dziecko gaworzy i rozumie proste słowa oraz zwroty. W tym okresie dzieci rozpoznają już swoje imię. Aktywnie używają mowy ciała i wypowiadają proste słowa, aby się wyrazić.
1-2 lata
W wieku od 1 do 2 lat dzieci potrafią wypowiadać proste słowa i zdania. Coraz lepiej rozumieją proste instrukcje i pytania.
2-3 lata
Dzieci stopniowo uczą się nowych słów i potrafią konstruować dłuższe zdania. Równocześnie z rozwojem rozumienia mowy dzieci zaczynają coraz częściej zadawać proste pytania i opowiadać proste historie. Używają języka bardziej aktywnie w sytuacjach towarzyskich, w kontaktach z innymi, posługują się zarówno słowami, ruchem, mimiką i tonem głosu.
3-4 lata
Dziecko dalej uczy się nowych słów i wypowiada bardziej złożone zdania. Wymowa jest coraz bardziej poprawna. Dziecko potrafi porozmawiać o rzeczach, które będą miały miejsce w najbliższej przyszłości, oraz o wydarzeniach z niedalekiej przeszłości.
Stymuluj rozwój mowy u dziecka
Dla prawidłowego rozwoju mowy u dziecka ważny jest kontakt wzrokowy, kontakt z innymi i poczucie bezpieczeństwa. Gdy dzieci czują się bezpiecznie, są bardziej otwarte na poznawanie języka i komunikację.
Należy pamiętać, że niemowlęta nie używają wyraźnych sygnałów. Należy zachować uważność, aby zauważyć, że dziecko próbuje się komunikować.
Dzieci mogą uczyć się wielu języków równocześnie, należy więc używać swojego języka ojczystego w sposób aktywny. Mów do dziecka w języku, który znasz najlepiej. Daje to dziecku bogatsze doświadczenie językowe i pomaga łączyć słowa z emocjami i doświadczeniami.
Możesz wspierać rozwój mowy swojego dziecka i mieć na niego wpływ.
- Bawcie się i cieszcie językiem w codziennych sytuacjach.
- Zacznij wcześnie czytać książki swojemu dziecku, wybierz te z obrazkami, dostosowane do wieku dziecka, pokazuj mu obrazki, o których mówisz.
- Umożliwiaj dziecku zabawę z innymi dziećmi, sprzyja ona zwiększaniu umiejętności językowych i społecznych.
- Bądź uważny na swoje dziecko, odłóż telefon komórkowy i słuchawki.
Wskazówki dotyczące rozmowy
- Słuchaj i naśladuj dźwięki wydawane przez dziecko od jego urodzenia.
- Daj dziecku czas na odpowiedź przy pomocy dźwięku i gestów.
- Opisuj słowami to, co twoim zdaniem wyraża i odczuwa twoje dziecko.
- Opisuj słowami to, na co patrzy twoje dziecko i to, co wspólnie robicie.
- Nadawaj znaczenie słowom, które wypowiada dziecko. Na przykład, jeśli dziecko mówi „pies”, możesz powiedzieć „Tak, to duży pies, który szczeka”.
- Używaj powtórzeń, rytmu i śpiewu, sprawi to, że język będzie zabawniejszy i łatwiejszy do zapamiętania.
Jeśli masz wątpliwości poproś o pomoc
W razie wątpliwości dotyczących rozwoju dziecka skontaktuj się z przychodnią zdrowia matki i dziecka lub przedszkolem. Placówki te mają wiedzę na temat rozwoju mowy u dzieci. Mogą one poddać dziecko obserwacji i przeprowadzić ocenę sytuacji, a następnie udzielić porady dotyczącej rozwoju mowy u twojego dziecka, a także, ewentualnie, skierować dziecko do innych instytucji, które mogą udzielić pomocy.