اولین مورد ابتلای انسان به mpox در سال 1970 در جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) رخ داد. از دهه 1980، به تدریج تعداد موارد ابتلا در برخی کشورها، به ویژه در جمهوری دموکراتیک کنگو و نیجریه، افزایش یافت. این احتمالاً با پایان واکسیناسیون معمول آبله در سال 1980 مرتبط است.
شیوع جهانی mpox (زیرمجموعه II) در سال 2022 آغاز شد که عمدتاً از طریق تماس جنسی گسترش یافت. از سال 2023، تعداد موارد ابتلا به mpox (زیرمجموعه I) در DRC به شدت افزایش یافت. سازمان بهداشت جهانی (WHO) در 14 آگوست 2024 شیوع این بیماری را یک بحران بهداشت عمومی بین‌المللی اعلام کرد. DRC به طور خاص تحت تأثیر قرار گرفته است، اما تعداد فزاینده‌ای از دیگر کشورهای آفریقایی نیز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند.
خطر ابتلا در نروژ کم است.
نحوه ابتلا به mpox
ابتلا از فردی به فرد دیگر معمولاً از طریق تماس نزدیک فیزیکی با بثورات پوستی و مایعات بدن رخ می‌دهد. تماس جنسی با یک فرد مبتلا خطر را افزایش می‌دهد. شما همچنین می‌توانید از طریق قطرات مانند قطرات ناشی از سرفه و عطسه مبتلا شوید، اما این مستلزم تماس نزدیک فیزیکی در مدت زمان طولانی (ساعت‌ها) است.
وجود ویروس مدت‌ها پس از بهبودی فرد در مایع منی تشخیص داده شده است، اما مشخص نیست که آیا این خطر ابتلا را بیشتر می‌کند یا خیر. بنابراین توصیه می‌شود که به مدت 12 هفته پس از بهبودی در حین مقاربت از کاندوم استفاده کنید.
در کشورهای آفریقایی که در آنجا این بیماری شیوع طبیعی خود را دارد، ویروس می‌تواند از جوندگان به انسان نیز منتقل شود.
چه مدت قبل از ظاهر شدن علائم ممکن است مبتلا شوید؟
از زمان ابتلا تا زمانی که بیمار شوید (دوره نهفتگی) معمولاً بین 6 تا 13 روز طول می‌کشد، اما این دوره متفاوت است و می‌تواند کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد (تا 21 روز).
شما فقط زمانی که علائم دارید، می‌توانید بیماری را به دیگران منتقل کنید. به عبارت دیگر، در طول دوره نهفتگی و قبل از اینکه بیمار شوید، نمی‌توانید افراد دیگر را مبتلا کنید.
علائم mpox کدامند؟
شایع‌ترین علائم mpox عبارتند از:
- بثورات پوستی و تب (بالای 38°C)
- غدد لنفاوی متورم و دردناک
- گلودرد
- سردرد
- ضعف
- درد عضلانی
بثورات پوستی به شکل تاول درمی‌آیند که پوسته پوسته و سپس خشک می‌شوند و می‌ریزند. ممکن است زخم ایجاد شود.
ایجاد بثورات پوستی معمولاً در قسمتی از بدن که در معرض بیماری بوده شروع می‌شود. در بسیاری از افرادی که در سال 2022 تحت تأثیر شیوع این بیماری قرار گرفتند، ایجاد بثورات پوستی در اطراف دستگاه تناسلی و ناحیه رکتوم شروع شده است. در بسیاری از افراد مبتلا فقط چند تاول ایجاد شد.
بثورات پوستی همچنین می‌تواند در جای دیگری از بدن مانند صورت، دهان یا دست‌ها ایجاد شود. برخی از افراد نیز دچار بثورات پوستی در کف دست و کف پا می‌شوند. در موارد شدید، بثورات پوستی می‌تواند به بقیه بدن نیز سرایت کند. در آن موارد، بثورات پوستی می‌تواند شبیه آبله مرغان باشد.
برخی افراد درد را در داخل و اطراف بثورات پوستی، از جمله در غدد لنفاوی، تجربه می‌کنند.
کودکان، زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلای شدید به بیماری mpox هستند.
علائم معمولاً 2 تا 4 هفته طول می‌کشد. بیماری شما از زمان شروع علائم تا زمانی که پوسته‌ها بریزند و پوست جدید در زیر آن تشکیل شود (حدود 3 هفته) مسری است.
آزمایش، معاینه و درمان
اگر در معرض بیماری قرار گرفته‌اید، باید به علائم بیماری که در بالا ذکر شد توجه ویژه داشته باشید.
اگر مشکوک هستید که امکان دارد به mpox مبتلا شده باشید، باید از تماس نزدیک فیزیکی با افراد دیگر اجتناب کنید و با پزشک خود مشورت نمایید. علائم می‌تواند مشابه با بسیاری از بیماری‌های شایع دیگر باشد. بنابراین مهم است که توسط یک پزشک معاینه شوید و او همچنین بررسی خواهد کرد که آیا باید آزمایش انجام بدهید یا خیر. تا زمانیکه بیمار نشوید، نمی‌توانید آزمایش بدهید تا متوجه شوید که آیا مبتلا هستید یا خیر.
اکثر مردم به هیچ درمانی به غیر از تسکین علائم، مانند داروهای ضد تب یا مسکن، نیاز ندارند.
موارد شدید بیماری یا بستری شدن در بیمارستان نادر است.
معاینه، آزمایش و درمان رایگان است.
واکسن Mpox
یک واکسن جهت استفاده در مقابل mpox وجود دارد. این واکسن را می‌توان قبل یا بعد از ابتلا تزریق کرد. این واکسن به افرادی ارائه می‌شود که بیشتر در معرض خطر ابتلا به mpox هستند.
گاهی اوقات این واکسن به افرادی ارائه می‌شود که در معرض بیماری mpox قرار گرفته‌اند. این موضوع در هر مورد فردی در نظر گرفته می‌شود. واکسیناسیون بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس لزوماً از ابتلای شما جلوگیری نمی‌کند، اما ممکن است علائم را خفیف‌تر کند. اگر واکسن در عرض چند روز بعد از ابتلای شما تزریق شود، بهترین محافظت را برای شما ایجاد می‌کند و اگر بعد از ایجاد علائم در شما تزریق شود، احتمالاً تأثیر کمی خواهد داشت یا هیچ تأثیری نخواهد داشت.
اطلاعات بیشتر درباره واکسن mpox را می‌توانید در وبسایت مؤسسه بهداشت عمومی نروژ کسب کنید.
سفر
سفر به کشورهای دارای موارد ابتلا به عفونت mpox در حال حاضر ممنوع نیست.
هر کسی که قصد سفر یا اقامت در منطقه‌ای را دارد که در آنجا ابتلا به mpox شناسایی شده است، باید:
- از وضعیت کلی مقصد خود مطلع شود و توصیه‌های صادر شده توسط مقامات محلی را دنبال کند
- از تماس نزدیک فیزیکی با هر فردی که مبتلا شده است، خودداری کند
- از داشتن شرکای جنسی زیاد/ تفننی اجتناب کند
- از تماس نزدیک فیزیکی با حیوانات، اعم از زنده و مرده، خودداری کند.
- از خوردن گوشت پخته نشده و گوشت حیوانات وحشی (گوشت شکار) خودداری کند
مثل همیشه، بهداشت مناسب دست یک اقدام مهم در جهت کنترل بیماری است.
اطلاعات بیشتر درباره mpox را می‌توانید در وبسایت مؤسسه بهداشت عمومی نروژ کسب کنید